Energie-Blog

André Jurres

Dat beide landen in aanloop van de volgende G20-top het akkoord reeds hebben bekrachtigd is zonder meer een positief politiek signaal voor de rest van de wereld. Met z'n twee zijn deze landen al goed voor zo'n 40% van de mondiale vervuiling en bij 55% gaat het akkoord van Parijs in werking.

Dat Europa dit akkoord nog niet kan bekrachtigen heeft vooral te maken met de 28 individuele landen die ieder op zich ook in hun nationale parlementen en regering deze beslissing moeten goedkeuren.

Het is ook erg waarschijnlijk dat als Europa het bedrag bekrachtigt dat ook de rest van de landen hun best zullen doen om dit akkoord mee te ondertekenen. Of dit dan een garantie is dat we hiermee de klimaatverandering gaan kunnen tegenhouden is verre van zeker. De uitdaging ten opzichte van het akkoord van Kyoto is vele malen groter gezien we grosso modo van 20% reductie t.o.v. van 1990 (Kyoto) nu naar zo'n 80 tot 100% reductie van broeikasgassen moeten gaan.

De focus op CO2 is begrijpelijk gezien het vooral de mens is die deze veroorzaakt maar hopelijk vergeet men ook niet de andere gassen die vaak nog veel schadelijker zijn voor mens, dier en milieu. Dat methaangas tot 20 keer schadelijker is maakt het toch voor de hand liggend om hier snel slagen in te maken.

Het terugdringen van de mondiale veestapel zou zo'n topprioriteit moeten worden gezien deze tekent voor het gros van de uitstoot van methaangas. Een ander voordeel van hier een prioriteit van te maken is dat dit ieder mens raakt en men zo een directe impact krijgt van het akkoord. Niet alleen voor de uitstoot is dit belangrijk maar ook voor onze waterhuishouding. Voor ieder kilo vlees is ongeveer 15000 liter water nodig. Als men dan weet dat de klimaatverandering nu al enorm begint te wegen op bijvoorbeeld steden als Karachi (20 miljoen inwoners) waar water gewoonweg schaars, slecht van kwaliteit en zelfs vaak niet meer voorradig is, dan is water naast uitstoot even belangrijk.

Als kernmogendheden gebrek aan drinkbaar water krijgen kunnen we stellen dat hun tekort ook snel ons tekort zal worden. Economisch is het natuurlijk ook een kans daar we nieuwe technologieën kunnen inzetten en ontwikkelen om efficiënter gebruik te maken van onze natuurlijke bronnen. Gezien de impact van de klimaatverandering voor een aantal landen nu al heel voelbaar is zit het momentum voor het akkoord van Parijs goed.

Het akkoord zelf is en blijft op papier toch eerder een mager beestje met te weinig concrete tussentijdse doelstellingen zodat men te weinig kan meten. Het afrekenen wordt nog een groter probleem. Dit vooral daar er geen enkele straf tegenover staat bij het niet behalen van de doelstellingen. Sterker nog, men kan gewoon uit het akkoord stappen zonder enig gevolg buiten de negatieve pers die men er als land tijdelijk mee zal halen.

En toch is het goed nieuws dat het akkoord van Parijs nu echt een kans krijgt om Kyoto te vervangen met als voordeel dat de twee grootste vervuilers in de wereld nu ook mee doen. Voor Europa zal het opnieuw opstarten van een echt werkend ETS systeem een van de eerste prioriteiten moeten worden zodat er ook een economisch voordeel komt als bedrijven hun uitstoot drastisch kunnen beperken.

De vertaling in nationale doelstellingen wordt ook een stuk gemakkelijker bij de bekrachtiging van het akkoord van Parijs doordat de regeringen zich gesteund zullen voelen om daadwerkelijk over te gaan tot hogere duurzame doelstellingen.

Het huidige debat in Nederland bijvoorbeeld om alle kolencentrales eerder te gaan sluiten zal zeker een echte optie worden en dat is goed nieuws van nieuwe technologieën. Het argument dat sommige gebruiken dat eerst moet bekeken worden of de bevoorradingszekerheid hierdoor niet in het gedrang komt is een drogreden. Sterker nog, men heeft eigenlijk geen andere keus dan sluiting van deze zware vervuilers gezien dit nu eenmaal tot de quick wins (laag hangend fruit) behoren. Financieel lijkt het ook goedkoper om de kolencentrales te sluiten dan de ongetwijfeld toekomstige fors hogere CO2 prijs als land te moeten gaan betalen.

Voor België zal dit ook gevolgen hebben gezien Nederland zo geen capaciteit te veel meer zal hebben om uit te voeren en wij dus meer behoefte zullen hebben aan eigen oplossingen. Het importeren van goedkope elektriciteit uit Nederland komende van kolencentrales is nu eenmaal ook hypocriet als je tegelijkertijd in eigen land subsidies geeft voor meer duurzame productie.

De keuzes die we gaan moeten maken zijn moeilijk en zullen vaak betekenen dat we ons gedrag en vooral gewoonten gaan moeten veranderen gezien de keuzes van gisteren voor morgen geen optie meer zijn. Of het nu kernenergie, steenkool of zelfs aardgas is, het zijn allemaal keuzes uit het verleden die voor ons geen optie meer kunnen zijn. Dat vergt moed en doorzettingsvermogen. Het lijkt erop dat zelfs landen als China en de Verenigde Staten dit beginnen in te zien.